W dobie postępującego rozwoju technik diagnostycznych zadziwia fakt, że dłoń ludzka jest nadal niezastąpionym, choć przecież najstarszym narzędziem diagnostycznym. Chyba tylko dzięki temu terapie manualne, a pośród nich osteopatia, mogły przetrwać w potopie cybernetyki. W niniejszym opracowaniu postaram się przybliżyć model postępowania diagnostycznego osteopaty z jego charakterystycznym rysem, naznaczonym przez historię i filozofię osteopatii. Ogólny model diagnostyki jest uniwersalny dla wszystkich przypadków, z jakimi w praktyce klinicznej styka się osteopata. Szczegółowe testy kliniczne, jakimi w praktyce klinicznej posługuje się osteopata, ilustrujące swoistość tej dziedziny i jej dorobek, zostały przedstawione na przykładzie zespołów bólowych odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa. O ile nie ma jednolitego wzorca postępowania terapeutycznego, bowiem każdy osteopata jest rzemieślnikiem wyposażonym w jemu właściwy talent i doświadczenie, a osteopatia jest sztuką, o tyle można się pokusić o jednolity wzorzec diagnostyki, a zwłaszcza diagnostyki różnicowej pozwalającej terapeucie na wstępną selekcję pacjentów i bezpieczne użycie technik osteopatycznych wobec aktualnych dolegliwości pacjenta.